Choroba, którą trzeba leczyć i której nie należy się wstydzić! Wszawica jest chorobą pasożytniczą, wywołaną przez wesz głowową. Przez wielu, choroba ta traktowana jest jeszcze stereotypowo, jako coś wstydliwego. Należy jednak pamiętać, że wszawica nie zawsze wynika z zaniedbań higieny czy długości włosów.

Wesz ludzka, może się pojawić na każdej głowie i w każdym wieku. Problem wszawicy częściej dotyka dzieci, przebywających w dużych skupiskach: w szkołach, przedszkolach na koloniach. Dzieci nie zachowują dystansu, podczas zabawy stykają się głowami, śpią razem, pożyczają sobie szczotki czy gumki do włosów, zakładają nie swoje czapki.

Wszawica – co to za choroba

Wszawica (inaczej pedikuloza) jest chorobą pasożytniczą wywołaną przez wesz głowową (Pediculus humanus capitis). Wszawica występuje we wszystkich krajach świata. Jest to powszechny problem, który nie zawsze jest oznaką braku higieny. Do zarażenia może dojść w każdym wieku, chociaż najczęściej występuje ona u dzieci i młodzieży. Do zarażenia tymi pasożytami łatwiej dochodzi w dużych zbiorowiskach ludzkich (przedszkola, szkoły, internaty, akademiki, kolonie, obozy letnie, koszary, domy pomocy noclegownie). Wszawica nie jest chorobą skóry, lecz chorobą pasożytniczą.

Co powoduje wszawicę?

Najczęściej zarażają się dzieci w wieku 3-12 lat przez kontakty bezpośrednie w trakcie zabawy oraz nie w pełni wyrobione nawyki higieniczne, np.stosowanie wspólnych przedmiotów (szczotki, spinki, grzebienie, ubrania, nakrycia głowy, pluszowe zabawki, materace, pościel).

Jakie są objawy wszawicy i jak ją rozpoznać?

Pierwszym sygnałem wskazującym na obecność wszawicy jest uporczywe swędzenie, najbardziej intensywny w miejscu występowania pasożytów tj. okolicy skroniowej, ciemieniowej i potylicznej głowy. Może temu towarzyszyć zaczerwienienie głowy, szczególnie na linii włosów lub za uszami. Mogą występować przeczosy tj. drobne ranki i zadrapania spowodowane uporczywym świądem i drapaniem. Konsekwencją tego jest uszkodzenie skóry głowy, które może prowadzi do stanów zapalny i otwiera drogę do zakażeń bakteryjnych i/lub grzybiczych. W skrajnych przypadkach na głowie osoby zarażonej wszawicą pojawia się tzw. „kołtun” tj. włosy zlepione ropno-surowiczą wydzieliną.

Jak leczyć wszawicę?

W przypadku zdiagnozowania wszawicy należy bezwzględnie leczyć nie tylko samego pacjenta, ale także obserwować i ewentualnie leczyć wszystkie osoby kontaktujące się blisko z pacjentem (rodzina). Do zwalczenia wszawicy konieczne jest zastosowanie odpowiedniego preparatu, który skutecznie likwiduje pasożyty. Obecnie stosowane są preparaty w postaci lotionu, żelu, szamponu i/lub kremu, można je dostać w aptekach. W trakcie leczenia należy bezwzględnie przestrzegać zasad i zaleceń co do sposobu użycia, tj. właściwej aplikacji, czasu działania oraz powtarzania kuracji. Po użyciu preparatu należy wyczesać włosy gęstym grzebieniem (zabieg ten usuwa martwe wszy oraz odklejone gnidy). Potem grzebień należy starannie oczyścić (można wykonać to przez zamrażanie lub zanurzenie we wrzącej wodzie).

Zastosowanie preparatu należy powtórzyć po 7-10 dniach. Specjalnym czynnościom poddane powinny być również rzeczy osobiste osoby zarażonej i osób z najbliższego otoczenia. Wszelkie ozdoby do włosów, grzebienie, szczotki należy wygotować lub zniszczyć. Ubrania, pościel należy wyprać w temperaturze co najmniej 60°C (temp. 53.5°C zabija wszy i ich jaja) lub chemicznie i wyprasować żelazkiem z funkcją pary szczególnie przy szwach. Rzeczy, których nie można wyprać trzeba spryskać preparatem owadobójczym, a następnie szczelnie zamknąć na 10 dni w foliowym worku, następnie wyczyścić na sucho lub mokro. W pomieszczeniach należy odkurzyć podłogę i meble. Pluszowe zabawki wyprać lub przetrzymać w zamrażalniku ok. 24-48 godzin.

Kiedy wszawica jest wyleczona?

Czas leczenia zależy od czasu trwania kuracji. Zasady i zalecenia co do sposobu użycia, tj. właściwej aplikacji, czasu działania oraz powtarzania kuracji znajdują się na opakowaniu i/lub ulotce dołączonej do opakowania odpowiedniego preparatu.

Profilaktyka wszawicy?

Dobre nawyki higieniczne i wiedza na temat wszawicy pozwolą na wczesne wykrycie obecności pasożytów i ich szybką eliminację. Najprostszym sposobem zapobiegania wszawicy jest w pierwszej kolejności edukacja, która powinna doprowadzić do powstania właściwych nawyków higienicznych od najmłodszych lat, związanych z korzystaniem z rzeczy osobistych (grzebienie, szczotki do włosów, ozdoby do włosów, itp.), zwłaszcza na kryć głowy.

Kolejnym krokiem jest systematyczna kontrola i sprawdzanie skóry głowy, a także właściwa jej pielęgnacja poprzez mycie włosów w miarę indywidualnych potrzeb (ale nie rzadziej niż raz w tygodniu), stosowanie odżywek ułatwiających rozczesywanie, codzienne czesanie i szczotkowanie włosów, związywanie dług ich włosów lub krótkie włosy ułatwiające pielęgnację

Jak zapobiegać wszawicy?

Zastosowanie kilku prostych zasad może uchronić nas i nasze dzieci przed wszawicą:

• dokonuj systematycznych przeglądów włosów dziecka (zwłaszcza okolic karku, skroni, za uszami),
• staraj się pamiętać o codziennym wyczesywaniu włosów,
• podczas zabawy z innymi dziećmi, treningów, zajęć grupowych, upinaj lub związuj włosy dziecka,
• przypominaj dzieciom o przestrzeganiu zasad higieny osobistej,
• uczulaj dzieci, aby nie wymieniały się z rówieśnikami rzeczami osobistymi (np. szczotką, grzebieniem, czapką).

Czego nie należy robić?

• Nie wolno!!!

Stosować u ludzi preparatów przeciw wszawicy przeznaczonych dla zwierząt. Mogą one działać toksycznie i/lub drażniąco na skórę głowy i przynosić skutki odwrotne do zamierzonego, a tym samym przedłużać i utrudniać leczenie.

• Bezwzględnie nie wolno!!!

Piętnować osoby dotkniętej wszawicą i jej rodziny. Wszawica może wystąpić w każdym środowisku niezależnie od statusu ekonomicznego i poziomu higieny. Powszechnie występująca stygmatyzacja pacjentów ze zdiagnozowaną wszawicą jest główną przyczyną braku wymiany informacji i tym samym utrudnia w znacznym stopniu podjęcie czynności mających na celu leczenie i zapobieganie tym pasożytom.

Dlaczego wszawica powraca?

Dbałość o higienę osobistą i status społeczny nie mają wpływu na częstość występowania wszawicy. Może się nią zarazić każda osoba przez kontakt z chorym lub jego rzeczami osobistymi. Zarażenie następuje w wyniku bliskiego kontaktu z chorym lub jego rzeczami osobistymi, ponadto zarażeniu się wszawicą sprzyjają duże skupiska ludzi.

Mity i fakty o wszawicy

Mity	Fakty
Wszawica wynika z brudu i braku higieny.	Dbałość o higienę osobistą i status społeczny nie mają wpływu na częstość występowania wszawicy. Może się nią zarazić każda osoba przez kontakt z chorym lub jego rzeczami osobistymi.
Wszy potrafią skakać i pływać.	Pasożyty te poruszają się wyłącznie poprzez pełzanie. Zarażenie następuje w wyniku bliskiego  kontaktu z chorym lub jego rzeczami osobistymi.
Osobie dotkniętej wszawicą należy ogolić głowę.	Nie należy golić głowy chorego. Powstające przy okazji golenia mikro uszkodzenia skóry głowy mogą stanowić wrota zakażeń bakteryjnych i/lub grzybiczych i przedłużenie procesu leczenia.   Wystarczy zastosować dostępne preparaty zwalczające pasożyty.
Wszawica jest wyłącznie problemem estetycznym.	Wszawica jest także problemem zdrowotnym. Powoduje wystąpienie swędzących grudek zapalnych, które po zdrapaniu mogą ulec wtórnym zakażeniom bakteryjnym.
Zwierzęta domowe mogą być źródłem.	Wesz ludzka nie bytuje na zwierzętach, dlatego nie jest konieczne przeglądanie sierści zwierząt w obawie, że mogą być przyczyną zakażenia.
Dokładne umycie głowy szamponem pozwoli pozbyć się wszy.	Wszy dzięki specjalnym odnóżom i pazurkom czepnym silnie przytwierdzają się do włosów. Gnidy są przyczepiane do włosów specjalną wydzieliną, która nie rozpuszcza się w wodzie i jest trud na do usunięcia.
Wszy mają tylko dzieci.	Zarażeniu się wszawicą sprzyjają duże skupiska ludzi. Dlatego choroba ta jest szczególnie popularna wśród dzieci uczęszczających do przedszkoli czy szkół

Grypa u dzieci to jedna na najczęstszych chorób wirusowych układu oddechowego. Przyczyną choroby jest wirus grypy, który wywołuje dokuczliwe objawy. W tym przypadku domowe sposoby na grypę u dzieci nie pomogą. Koniecznie trzeba się zgłosić do lekarza, który przepisze leki na grypę u dzieci. W przeciwnym razie może dojść do groźnych powikłań.

Grypa u dzieci to jedna na najczęstszych chorób wirusowych układu oddechowego. Przyczyną choroby jest wirus grypy, który wywołuje dokuczliwe objawy, m.in. gorączkę. Rodzice zawsze pytają, jak długo trwa gorączka w przebiegu grypy u dzieci. W przypadku grypy raczej nie utrzymuje się ona długo - zwykle trwa kilka dni. Pojawiają się także inne niepokojące objawy grypy u dzieci.

W tym przypadku domowe sposoby na grypę u dzieci nie pomogą. Koniecznie trzeba się zgłosić do lekarza, który przepisze leki na grypę u dzieci. W przeciwnym razie może dojść do groźnych powikłań.

Grypa u dzieci - przyczyny. Jak można się zarazić?

Przyczyną choroby jest wirus grypy typu A lub B. Choroba przenosi się drogą kropelkową, można się nią łatwo zarazić poprzez bezpośredni kontakt z osobą chorą, a także poprzez dotykanie przedmiotów należących do chorego.

W grupie osób szczególnie narażonych na zakażenie są m.in. dzieci, ponieważ mają jeszcze niedojrzały układ odpornościowy. Znajdują się także w wysokiej grupie ryzyka rozwoju powikłań pogrypowych - dotyczy to zwłaszcza dzieci z zaburzeniami odporności (np. pierwotne niedobory odporności) lub chorobami przewlekłymi (np. cukrzyca). Znajdują się także w wysokiej grupie ryzyka rozwoju powikłań pogrypowych - dotyczy to zwłaszcza dzieci poniżej 2. roku życia, z zaburzeniami odporności (np. pierwotne niedobory odporności) lub chorobami przewlekłymi (np. cukrzyca).

Grypa u dzieci - objawy

Układ odpornościowy dziecka jest niedojrzały, dlatego przebieg zakażenia może być znacznie poważniejszy, niż u osób dorosłych. Poza tym dorosły zakaża przez 5 dni po ustąpieniu objawów. Dziecko może zakażać przez 10 dni lub dłużej (do 3 dni po ustąpieniu goraczki).

Do początkowych objawów grypy u dzieci należą:

• gorączka
• dreszcze
• ból głowy
• bóle mięśniowe
• zmęczenie

Następnie dołączają objawy ze strony układu oddechowego:

• ból gardła
• (szczególnie przy przełykaniu, gardło jest także zaczerwienione)
• kaszel
• katar

oraz zapalenie spojówek i powiększenie węzłów chłonnych na szyi.

Mogą pojawić się także objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak:

• biegunka
• nudności
• wymioty

Na całkowite wyzdrowienie potrzeba zazwyczaj około dwóch tygodni.

W przebiegu grypy objawy ze strony układu oddechowego u małych dzieci mogą być dyskretne. U niemowląt i małych dzieci grypa często przebiega jako drgawki gorączkowe lub w postaci przypominającej sepsę – dziecko wysoko gorączkuje. Grypa może objawiać się u dzieci jako wysoka gorączka z towarzyszącym osłabieniem, bez kaszlu i innych objawów charakterystycznych dla grypy u dorosłych.

Niedocenianie grypy jako bardzo poważnej choroby niemowlak i dzieci wynika z trudności z jej rozpoznaniem. Grypa jest bardzo częstą chorobą dzieci w sezonie zimowym, jednak, ze względu na niespecyficzny przebieg, jej rozpoznanie i różnicowanie z innymi zakażeniami górnych dróg oddechowych sprawia trudności, o ile nie wykona się kosztownych badań wirusologicznych.

Grypa u dzieci

Grypę u dziecka łatwo pomylić z jesiennym przeziębieniem. Gdy maluch jest rozdrażniony, apatyczny, nie ma apetytu i ma wysoką gorączkę, może chorować na grypę. Jak postępować w przypadku tej choroby i kiedy udać się do lekarza?

Grypa u dzieci - diagnostyka

Zwykle diagnozę stawia się na podstawie objawów chorobowych. Dla pewności można wykonać testy oparte na badaniach biologii molekularnej albo szybkie testy immunofluorescencyjne.

Grypa u dzieci - leczenie. Leki na grypę u dzieci

Leczenie grypy u dzieci polega na łagodzeniu objawów choroby. Leki na grypę dla dzieci to preparaty przeciwgorączkowe i przeciwbólowe (np. paracetamol, ibuprofen dla dziecka). W zależności od objawów towarzyszących, lekarz może zalecić także leki przeciwkaszlowe (leki na kaszel dla dziecka w postaci syropu, żelu) czy łagodzące nieżyt nosa.

Dodatkowo u dzieci powyżej 1. roku życia można stosować lek na wirusy dla dziecka bez recepty (preparaty inozyny), która ma działanie przeciwwirusowe i wzmacnia odporność. Ważne jest także właściwe nawodnienie dziecka (np. ciepłe herbatki z miodem i cytryną, naturalne soki owocowe). Poza tym mały pacjent potrzebuje dużo spokoju, snu i wypoczynku. Należy także często wietrzyć pomieszczenie

Specjalistyczny lek na grypę (przeciwko wirusowi grypy, oseltamiwir) jest zalecany u pacjentów z grup wysokiego ryzyka. Należą do nich osoby cierpiące na choroby przewlekłe: układu oddechowego (np. mukowiscydoza, dysplazja oskrzelowo-płucna, astma), serca (wrodzone wady serca, niewydolność serca), niedobory odporności (np. wrodzone niedobory), choroby onkologiczne lub hematologiczne, cukrzyca, otyłość.

Należy pamiętać, że grypy nie leczy się antybiotykami. Lekarz może przepisać, gdy podejrzewa dodatkowo infekcję bakteryjną albo profilaktycznie – w celu zapobiegnięcia powikłaniom.

Ważne

Grypa u dziecka - nie lecz dziecka aspiryną

Jeśli dziecko jest chore na grypę, pod żadnym pozorem nie można mu podawać kwasu acetylosalicylowego, popularnej aspiryny, ze względu na możliwość ciężkiego uszkodzenia wątroby, czyli zespołu Reye’a.

Powikłania pogrypowe u dzieci

Nieleczona grypa u dzieci może doprowadzić do groźnych powikłań, takich jak:

• zapalenie ucha środkowego
• zapalenie płuc
• angina paciorkowcowa
• zaostrzenie chorób przewlekłych, np. astmy, cukrzycy
• zapalenie mięśni
• zapalenie mięśnia sercowego
• zespół Guillaina-Barrégo

Jak zapobiegać grypie u dzieci?

Konieczna jest izolacja dzieci chorych na grypę, ze względu na przenoszenie się choroby drogą kropelkową. Ważna jest także higiena osobista - należy myć ręce za każdy razem po kontakcie z chorym lub jego rzeczami. Zalecane są także szczepienia przeciwko grypie.

 

 

Co to jest szkarlatyna?

Szkarlatyna to choroba zakaźna, powodowana przez bakterie. Infekcję powodują szczepy paciorkowców Streptococcus pyogenes.

W jaki sposób można zarazić się szkarlatyną?

Zakażenie paciorkowcami, wywołującymi szkarlatynę najczęściej dotyczy dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Infekcja szerzy się drogą kropelkową, a także przez bezpośredni kontakt z wydzielinami z dróg oddechowych chorego lub jego śliną.

Szkarlatyna u dzieci jest znacznie bardziej rozpowszechniona niż u osób dorosłych. Jest to wynikiem zarówno spędzania sporej ilości czasu w dużych, zamkniętych skupiskach, jak i niewystarczająco jeszcze wykształconych nawyków higienicznych.

Charakterystyczne objawy

Szkarlatyna to choroba zakaźna, która ma nagły i gwałtowny początek. Dziecko jest wyraźnie osłabione i gorączkuje. Temperatura ciała może sięgać 39-40°C.  W drugiej dobie choroby (sporadycznie w pierwszej) pojawia się charakterystyczna wysypka. Na początku choroby można zauważyć ją w zgięciach stawów i na tułowiu. Wysypka ma postać drobnych plamek lub grudek o lekko czerwonym zabarwieniu. Blednie ona pod wpływem ucisku. Ma to istotne znaczenie diagnostyczne, które ułatwia rozróżnienie szkarlatyny od innych schorzeń, w przebiegu których pojawia się wysypka. Wysypka zaczyna ustępować po 6-7 dniach. Można zaobserwować wtedy złuszczanie się skóry.

W przebiegu szkarlatyny typowy jest również biały nalot na języku, który w drugiej dobie znika, a jego miejsce zastępuje tzw. "malinowy język".

Leczenie szkarlatyny

Leczenie szkarlatyny najczęściej polega na zastosowaniu antybiotyku z grupy penicylin. Dodatkowo, można zastosować leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe, które poprawią komfort chorego. Aby złagodzić dokuczliwe objawy szkarlatyny w obrębie gardła: ból, obrzęk i trudności z przełykaniem, można sięgnąć po leki miejscowe z substancjami znieczulającymi, przeciwbólowymi i odkażającymi.

Zapobieganie

Nie ma skutecznej szczepionki przeciwko szkarlatynie.

Przebycie płonicy uodparnia tylko na konkretny typ egzotoksyny, która spowodowała pojawienie się objawów szkarlatyny.

Jedynym sposobem zapobiegania infekcji paciorkowcowej jest

• unikanie kontaktu z chorym
• częste mycie rąk
• przestrzeganie podstawowych zasad higieny.

Powikłania

Powikłania szkarlatyny nie zdarzają się często, o ile w porę rozpoczyna się antybiotykoterapię. Rokowania w takim przypadku są dobre, a pacjent po kilku dniach zaczyna czuć się coraz lepiej.

Powikłania szkarlatyny, które mogą wystąpić to:

• zapalenie ucha środkowego, ropne zapalenie węzłów chłonnych szyjnych, zatok przynosowych, ropowica dna jamy ustnej,
• zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - są to groźne powikłania, które zdarzają się sporadycznie,
• zapalenie stawów, żółtaczka, zapalenie mięśni,
• ostre kłębuszkowe zapalenie nerek,

Inne choroby z którymi można pomylić szkarlatynę

Choroby zakaźne wieku dziecięcego, takie jak trzydniówka, różyczka, mononukleoza mogą mieć podobny przebieg do szkarlatyny. Szczegółowy wywiad lekarski, a także badanie pozwalające wykryć paciorkowce, umożliwiają postawienie prawidłowej diagnozy.

Inspekcja Sanitarna monitoruje liczbę zakażeń osób chorych na szkarlatynę. Lekarz ma obowiązek zgłosić zachorowanie do właściwej miejscowo Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej.

Co to jest ospa wietrzna?

Ospa wietrzna należy do grupy najbardziej zakaźnych chorób wieku dziecięcego. Przyczyną ospy wietrznej jest wirus Varicella Zoster, zazwyczaj przenoszony drogą kropelkową. Wirus ten odpowiada za zakażenia ospą wietrzną oraz półpaścem.

Ze względu na możliwość zarażenia przez wiatr choroba nazywana jest również wiatrówką. Wirus ospy wietrznej pozostaje w organizmie do końca życia i może uaktywnić się pod postacią półpaśca

 

U dzieci choroba ma zwykle lekki przebieg. Ospa u niemowlaka karmionego piersią zdarza się stosunkowo rzadko. Spowodowane jest to przyjmowaniem przeciwciał dostarczanych wraz z naturalnym mlekiem matki.

2. Zarażanie ospą wietrzną

Ospa z łatwością przenosi się na innych członków rodziny i rówieśników w szkole, ponieważ wirus rozprzestrzenia się przez powietrze, drogą kropelkową lub przez płyn z pęcherzy.

Istnieje również możliwość zarażenia wirusem ospy w sposób pośredni - przez kontakt z częściami garderoby i innymi przedmiotami, z którymi miał styczność chory. Zakażenie ospą jest możliwe 5 dni przed wystąpieniem objawów i 5 dni po pojawieniu się wysypki.

Ospa wietrzna ujawnia się po około 10-14 dni po zarażeniu. Większość ludzi zaraża się wirusem ospy wietrznej do 15. roku życia, jednak prawdopodobieństwo zachorowania istnieje w każdym wieku.

3. Objawy ospy wietrznej

Przechorowanie ospy wietrznej daje odporność na ponowną infekcję. Wirus zostaje w organizmie do końca życia w formie utajonej, m.in. w zwojach nerwowych. W warunkach obniżonej odporności może się uaktywnić i wywołać półpaśca.

Charakterystyczne objawy ospy to:

• złe samopoczucie,
• uczucie ogólnego rozbicia,
• ból głowy,
• wysoka gorączka (37-40 stopni Celsjusza),
• wykwity skórne, które kolejno przeobrażają się z małej, czerwonej plamki w grudkę, potem w pęcherzyki wypełnione płynem, a następnie w strupki,
• uporczywy świąd skóry.

Główny objaw ospy wietrznej, a więc wysypka pojawia się na tułowiu, potem na szyi, twarzy, głowie, ramionach i nogach. Rzadko krostki zajmują dłonie i stopy. Pęcherzyki można zaobserwować czasem na narządach płciowych. Co ciekawe, możliwa jest ospa w jamie ustnej, na podniebieniu twardym, policzkach

 

Zmiany skórne związane z ospą na błonach śluzowych wykazują tendencję do owrzodzenia. W miejscu odpadniętych strupków widać często blizny. Niektóre są prawie niewidoczne, inne - głębsze - towarzyszą człowiekowi do końca życia. W ciężkich przypadkach ospy objawem może być wysypka krwotoczna.

4. Kto może się zarazić ospą wietrzną?

Ospa wietrzna to bardzo powszechna choroba zakaźna, która dotyka nie tylko najmłodszych pacjentów, ale również osoby dorosłe. Kto może się nią zarazić? Wszystkie te osoby, które dotychczas nie chorowały na ospę.

Na zakażenie podatni są również ci pacjenci, którzy nie przyjmowali szczepienia przeciwko ospie. Popularna choroba o charakterze zakaźnym może wystąpić również u tych osób, które na co dzień pracują w żłobku, przedszkolu, szkole, domu dziecka czy innej placówce opiekuńczej.

Zachorowanie na ospę lub przyjęcie szczepienia przeciwko tej chorobie zakaźnej powoduje, że pacjent zyskuje trwałą odporność. Należy nadmienić, że przebieg ospy w przypadku pacjentów dorosłych jest znacznie cięższy niż u małych dzieci.

5. Ospa u dzieci – rozpoznanie i przebieg choroby

Jak wygląda ospa u dzieci? Ospa wietrzna u dzieci, określana również jako wiatrówka to niezwykle powszechna chorobą zakaźna, wywoływana przez Varicella Zoster Virus.

Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową oraz przez kontakt z zakażonym wirusem materiałem. Zainfekowaniu innych osób sprzyja mówienie, śpiewanie, kichanie, kaszel.

Ospa wietrzna u dziecka może przenosić się także wtedy, gdy inne dzieci mają bezpośredni kontakt z zawartością pęcherzy chorobowych. Jak wyglądają początki ospy u dzieci?

Ospa dzień po dniu jest kwestią, która szczególnie interesuje rodziców dzieci chodzących do żłobka czy przedszkola oraz rodziców dzieci w wieku szkolnym.

Początek ospy u dziecka to czas, kiedy maluch może uskarżać się na dolegliwości bólowe głowy, gorączkę, osłabienie i obniżony nastrój.

Początek ospy wietrznej u dzieci wiąże się również z pojawieniem charakterystycznej, swędzącej wysypki. Plamki i grudki, zmieniające się z czasem w pęcherzyki pojawiają się zazwyczaj w drugiej dobie gorączki.

Ospa u starszych dzieci wygląda niemal tak samo jak ospa u niemowląt. Pęcherzyki ulegają przekształceniu w krosty ospy, a następnie strupki. Przemiana zmian skórnych trwa u pacjentów zazwyczaj siedem dni.

Kiedy zaobserwować można pierwsze objawy ospy u dzieci lub pierwszej objawy ospy u niemowlaka? U niektórych osób objawy chorobowe mogą pojawić się dopiero po trzech tygodniach od zakażenia.

5.1. Diagnozowanie i leczenie ospy u dzieci

Diagnozowanie ospy wietrznej zazwyczaj opiera się na podstawie charakterystycznych swędzących zmian skórnych. Jeśli rodzic zaobserwuje u malucha pierwsze objawy ospy wietrznej u dziecka, powinien jak najszybciej zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu lub pediatry.

Czasami rozpoznanie choroby wywoływanej wirusem ospy opiera się na podstawie badań serologicznych lub techniki PCR.

Co na ospę u dzieci? Ospa wietrzna u niemowląt (ospa wietrzna u niemowlaka) wymaga odpowiedniego leczenia, podobnie jak ospa u dzieci starszych. Wskazane jest podawanie leków przeciwgorączkowych oraz przeciwświądowych.

Pod żadnym pozorem rodzicem nie powinni podawać dzieciom leków z kwasem salicylowym. Przykładem takiego środka może być np. aspiryna. Zamiast tego, wskazane jest podawanie środków zawierających paracetamol.

Objawy ospy wietrznej u dzieci takie jak swędzące krostki ospy bywają bardzo problematyczne. Warto pamiętać o skróceniu paznokci dziecku. Dzięki temu zminimalizujemy ryzyko, że dziecko zacznie grudki rozdrapywać. Jeśli problemem jest ospa u rocznego dziecka lub ospa u dwulatka, rodzic powinien pomyśleć o zakładaniu maluchowi bawełnianych rękawiczek na czas snu.

Ospa - jak długo w domu powinno zostać dziecko? Okazuje się, że pierwszy spacer powinno się pójść dopiero po czternastu dniach od chwili zaobserwowania pierwszych objawów chorobowych. Zarażanie ospą może odbywać się za pośrednictwem drogi kropelkowej. Warto mieć to na uwadze.

6. Ile trwa ospa wietrzna i jak postępować w przypadku wiatrówki?

Jak długo trwa ospa wietrzna? Okazuje się, że ospa może trwać nawet dwadzieścia jeden dni. Okres wylęgania ospy wynosi zazwyczaj czternaście lub siedemnaście dni, może się jednak wahać w granicach od dziesięciu dni do trzech tygodni.

Pacjent może zarażać inne osoby zanim jeszcze pojawią się zmiany skórne w postaci wysypki. Zakaźność utrzymuje się momentu, w którym świeże pęcherzyki przekształcą się w strupki. W praktyce oznacza to, że ospa nie jest niebezpieczna dla reszty otoczenia po siedmiu, dziesięciu dniach, po zaschnięciu ostatnich wykwitów skórnych.

Ospa u dzieci – ile trwa? Okazuje się, że w przypadku najmłodszych pacjentów choroba utrzymuje się około czternastu dni.

7. Jak wygląda wysypka w przebiegu ospy

Jak wygląda ospa wietrzna w praktyce? Jakie charakterystyczne zmiany skórne wywołuje ta choroba zakaźna? W początkowej fazie ospy wietrznej zaobserwować można rozsiane na całym ciele czerwone plamki, które w późniejszym czasie zmieniają się w drobnopęcherzykowe, wypukłe krostki wewnątrz których z płynem surowiczym.

Grudki i pęcherzyki mogą wystąpić zarówno na rękach, udach, łydkach czy pachwinach, jak i na szyi, tułowiu czy policzkach. U znacznej części pacjentów wysypkę zaobserwować można na owłosionej skórze głowy. Przedostatnim etapem w przebiegu ospy jest zasychanie pęcherzyków w strupki.

Na ostatnim etapie choroby strupki odpadają, nie pozostawiając blizn. Blizny po ospie występują wyłącznie wtedy, gdy zmiany skórne uległy nadkażeniu.

8. Wrodzona ospa wietrzna u noworodków

Zakażenie ospą wietrzną w przypadku kobiet ciężarnych jest o tyle niebezpieczne, że wiąże się z ryzykiem przeniesienia wirusa Varicella Zoster na płód. Ospa wietrzna u ciężarnej między trzynastym a dwudziestym tygodniem ciąży może skutkować wrodzoną ospą wietrzną u noworodka.

W skład zespołu ospy wietrznej wrodzonej wchodzą następujące objawy:

• niska masa urodzeniowa,
• przebarwienia skórne,
• blizny,
• deformacje kończyn,
• wodogłowie,
• małogłowie, inaczej mikrocefalia,
• niepełnosprawność intelektualna,
• zaćma,
• zapalenie siatkówki i naczyniówki,
• małoocze,
• defekty związane z ośrodkowym układem nerwowym,
• atrofia korowo-podkorowa.

Dodatkowo, u dziecka mogą wystąpić dysfunkcje związane ze zwieraczem cewki moczowej i odbytu. Noworodek może cierpieć na wodonercze, pęcherz neurogenny.

9. Jak zapobiegać ospie u dzieci?

Wielu rodziców zastanawia się w jaki sposób można zapobiegać ospie u dzieci. Profilaktyka takich chorób jak ospa wietrzna czy półpasiec opiera się na trzech istotnych elementach. Pierwszym elementem są szczepienia, drugim izolacja. Trzeci element to profilaktyka bierna z zastosowaniem immunoglobuliny.

Szczepionka przeciwko ospie wietrznej

Szczepionka przeciwko ospie wietrznej polega na podaniu żywego, osłabionego (atenuowanego) szczepu wirusa. Zalecane jest przyjęcie dwóch dawek szczepionki.

Szczepienie ochronne można stosować od dziewiątego miesiąca życia, warto jednak poczekać do chwili, w której maluch ukończy dwanaście miesięcy. Najlepszy czas na szczepienie to ten między dwunastym, a osiemnastym miesiącem życia dziecka.

Warto nadmienić, że istnieją pewne przeciwwskazania do podania szczepionki. To przede wszystkim: ciężkie niedobory odporności, chłoniaki oraz choroby nowotworowe, w trakcie których doszło do zajęcia szpiku bądź układu chłonnego.

Izolacja

Osoby, u których zdiagnozowano ospę wietrzną nie powinny przebywać w towarzystwie osób podatnych na zarażenie. Zalecana jest izolacja chorych. Infekcja może być szczególnie niebezpieczna dla pacjentek ciężarnych, które dotychczas nie chorowały na ospę lub nie były szczepione przeciwko tej chorobie oraz osób z obniżoną odpornością.

Profilaktyka bierna z zastosowaniem immunoglobuliny

Immunoprofilaktyka bierna z zastosowaniem swoistej immunoglobuliny IVIG wskazana jest w przypadku noworodków, których mamy zachorowały na ospę wietrzną między piątym dniem przed rozwiązaniem do drugiego dnia po rozwiązaniu.

10. Ospa w ciąży

Ospa wietrzna może stanowić niebezpieczeństwo dla ciężarnych, które w okresie dzieciństwa nie zachorowały na tę chorobę zakaźną lub nie mają szczepienia ochronnego przeciwko ospie.

Dodatkowo, choroba jest bardzo niebezpieczna dla rozwijającego się płodu, zwłaszcza jeśli do zakażenia dojdzie w pierwszym trymestrze ciąży. Zarażenie ospą w tym okresie może doprowadzić do zespołu ospy wietrznej wrodzonej lub do obumarcia płodu.

Jeśli do zakażenia ospą dojdzie po dwudziestym tygodniu ciąży, taka sytuacja może doprowadzić do występowania półpaśca u dziecka. Infekcja może wystąpić w początkowych latach życia malucha. Jeśli ciężarna zachoruje pod koniec ciąży, u dziecka może wystąpić noworodkowa ospa wietrzna.

11. Półpasiec a ospa wietrzna

Ospa wietrzna wywołuje zmiany drobnopęcherzykowe, które są rozsiane na różnych częściach ciała, również na owłosionej skórze głowy. Dodatkowo, zmiany skórne spowodowane ospą wietrzną mogą umiejscowić się na błonie śluzowej jamy ustnej czy okolic intymnych.

W trakcie choroby pacjenci uskarżają się zazwyczaj na słabe samopoczucie, dolegliwości bólowe głowy, wysoką gorączkę oraz swędzenie skóry.

U osób zakażonych półpaścem, zmiany skórne mają charakter asymetryczny. Są zlokalizowane ogniskowo, po jednej stronie ciała. Najczęściej zaobserwować je można w obrębie nerwów międzyżebrowych. W przebiegu choroby, oprócz zmian skórnych, mogą pojawić się również następujące objawy:

• dolegliwości bólowe mięśni,
• dolegliwości bólowe głowy,
• gorączka,
• dreszcze,
• ból w miejscu wysypki,
• osłabienie,
• światłowstręt.

12. Leczenie ospy wietrznej

Jak leczyć ospę? Pojawienie się na skórze pierwszych wykwitów to znak, że trzeba udać się do lekarza. W celu zdiagnozowania choroby mogą być przeprowadzone badania serologiczne lub wykrywające genetyczny materiał wirusa. W celu diagnozy można również pobrać płyn z pęcherzyków.

Dostępne w aptece leki mogą obniżyć gorączkę i bóle związane ze wstępną infekcją wirusową ospy. Dzieci nie powinny zażywać aspiryny lub leków zawierających jej pochodną ze względu na ryzyko rozwinięcia się syndromu Reye'a (dotkliwa choroba związana z dysfunkcją mózgu i śmiercią).

Natomiast osobom z zaburzeniami odporności zaleca się podawanie leków przeciwwirusowych.

• po myciu skórę osuszamy delikatnie, bez tarcia,
• codziennie myjemy ciało w wodzie z dodatkiem nadmanganianu potasu,
• istotne jest częste mycie rąk,
• pęcherzyków nie należy zasypywać pudrem, gdyż może to powodować ból i prowadzić do rozwoju infekcji,
• przy wysypce na narządach płciowych można przygotować nasiadówkę z dodatkiem rumianku,
• jeśli pęcherze znajdują się w ustach podawajmy rozdrobnione jedzenie, w postaci papki.

 

13. Powikłania ospy wietrznej

Możliwe powikłania po ospie wietrznej to:

• zapalenie opon mózgowych,
• zapalenie płuc,
• liszajec,
• róża,
• sepsa,
• ropowica,
• zapalenie tkanki łącznej,
• płonica,
• TTS,
• zespół Guillaina-Barrego,
• porażenie nerwów czaszkowych,
• zapalenie rdzenia kręgowego,
• zapalenie wątroby,
• zespół ataksji móżdżkowej.

14. Szczepienia przeciw ospie wietrznej

Polskie Ministerstwo Zdrowia zachęca do szczepienia przeciw wiatrówce. Ospa zazwyczaj ma łagodny przebieg, ale wymaga pozostania w domu, łatwo się rozprzestrzenia i może doprowadzić do groźnych powikłań.

Szczególnie narażone na niebezpieczeństwo są kobiety w ciąży, u których wirus ospy w pierwszym trymestrze może zaszkodzić płodowi, powodując tzw. zespół ospy wietrznej wrodzonej: blizny, deformacje, zaburzenia wzroku i układu nerwowego.

Treść artykułu jest całkowicie niezależna. Znajdują się w nim linki naszych partnerów. Wybierając je, wspierasz nasz rozwój.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Przedszkolaki z poszczególnych grup wykonały plakaty dotyczące zapobiegania i profilaktyki w walce z wszami.